[16r]

|²⁰² Temptacio dyaboli de vana gloria.

|²⁰³ Quarto, dyabolus tamptat hominem infirmum per sui ipsius complacenciam que est superbia spiritualis, per quam devotis et religiosis atque perfectis magis est infestus, |²⁰⁴ cum enim hominem ad deviandum a fide aut in desperacionem aut ad impacienciam non potest inducere, |²⁰⁵ tunc aggreditur eum per sui ipsius complacenciam, tales in eum jaculans cogitaciones :

|²⁰⁶ O quam firmus es in fide, quam fortis in spe et quam constanter paciens in tu infirmitate ! |²⁰⁷ O quam multa bona operatus es ! |²⁰⁸ Maxime gloriari debes quia non es sicut ceteri qui infinita mala perpetrarunt et tamen solo gemitu ad celestia regna pervenerunt. |²⁰⁹ Igitur regnum celorum tibi jure negari non potest quia legittime certasti. |²¹⁰ Accipe ergo coronam tibi paratam et sedem excellenciorem pre ceteris optinebis.

|²¹¹ Per ista et similia dyabolus instantissime laborat hominem inducer ad spiritualem superbiam sive ad sui ipsius complacenciam.

|²¹² Pro quo notandum quod ista superbia multum est vitanda. |²¹³ Primo, quia per eam homo efficitur similis dyabolo, nam, per solam superbiam, de angelo factus est dyabolus. |²¹⁴ Secundo, quia per ipsam homo videtur committere blasphemiam per hoc quod bonum quod a Deo habet a se presumit habere. |²¹⁵ Tercio, quia tanta posset esse sua complacencia quod per hanc dampnaretur. |²¹⁶ Unde Gregorius : |²¹⁷ Reminiscendo quis boni quod gessit, dum se apud se erigit apud auctorem humilitatis cadit. |²¹⁸ Et Augustinus : |²¹⁹ Homo, si se justificaverit et de justicia sua presumpserit, cadit.

[18r] |²²⁰ Bona inspiracio angeli contra vanam gloriam.

|²²¹ Contra quartam temptacionem dyaboli dat angelus bonam inspiracionem, dicens :

|²²² Miser, cur tu superbis asscribendi tibi ipsi constanciam in fide, spe et paciencia, que tamen soli Deo asscribenda est, |²²³ cum nichil boni a te habeas, Domino dicente : |²²⁴ Sine me nichil potestis facere ? |²²⁵ Et alibi scriptum est : |²²⁶ Non tibi arroges. |²²⁷ Non te jactes. |²²⁸ Non te insolenter extollas. |²²⁹ Nichil de te presumas. |²³⁰ Nichil boni tibi tribuas. |²³¹ Et Dominus ait : |²³² Qui se exaltat humiliabitur. |²³³ Et iterum : |²³⁴ Nisi efficiamini sicut parvulus iste, non intrabitis in regnum celorum. |²³⁵ Humilia ergo te et exaltaberis, |²³⁶ dicente Domino : |²³⁷ Qui se humiliat exaltabitur. |²³⁸ Et Augustinus : |²³⁹ Si te humilias, Deus descendet ad te. |²⁴⁰ Si te exaltas, Deus recedet a te. |²⁴¹ Averte ergo mentem tuam a superbia, que Luciferum quondam angleorum pulcherrimum fecit dyabolum deformissimum |²⁴² et de alto celorum projecit ad inferni profunda, que eciam fuit causa omnium peccatorum. |²⁴³ Unde Bernardus : |²⁴⁴ Inicium omnis peccati et causa tocius perdicionis est superbia. |²⁴⁵ Idem : |²⁴⁶ Tolle hoc vicium et sine labore omnia vicia resecantur.

|²⁴⁷ Unde singulariter notandum quod, quandocumque moriturus sentit se temptari per superbiam, debet primo cogitare |²⁴⁸ quod superbia tantum Deo displicuit quod sola ipsius occasione nobilissimam creaturarum Luciferum cum omnibus sibi adherentibus de celis relegavit in eternum dampnando. |²⁴⁹ Et sic ex tali consideracione se humiliat atque deprimat, sua recogitando peccata, quia ignorat an odio vel amore dignus sit. |²⁵⁰ Unde debet precipue capere exemplum a sancto Anthonio, cui dyabolus dixit : |²⁵¹ O Anthoni, tu me vicisti : |²⁵² cum enim volo te exaltare, tu te deprimis ; |²⁵³ cum te volo deprimere, tu te erigis. |²⁵⁴ Secundo, debet cogitare quod humilitas tantum Deo placuit quod precipue ipsius occasione gloriosa Virgo Maria Deum Concepit et super choros angelorum exaltata est.

²⁰⁵ Leçon non conservée : a. cum per – Variantes : OP agreditur cum per ; O in eum proicit jaculam cogitaciones
²⁰⁶ Variantes :  O fide et quam f. ; paciens es in
²⁰⁷ Variante : O tamen mq.
²¹⁶ Variante : O quod mq.
²¹⁷ Note : Grégoire I^er, Homeliae in Evangelia, IV, 1.
²¹⁸ Note : Augustin, Enarrationes in Psalmos, XXI, II, 2. – Suit une illustration pleine page au v.
²²² Variante : OP superbis ascribendo tibi ; P que tu soli
²²⁴ Note : Jonas, 15, 5.
²²⁵ Variante : O de (après nichil) mq. ; P tribuis
²²⁶ Variante : P sicut parum ulus iste – Note : Isidore de Séville, Synonyma, II, 21.
²³² Note : Luc, 14, 11.
²³⁴ Note : Matthieu, 18, 3.
²³⁷ Note : Matthieu, 23, 12 ; Luc, 18, 14.
²³⁸ Variante : P descendit
²³⁹ Note : Augustin, Enarrationes in Psalmos, XXI, II, 2. 
²⁴² Variantes : OP alta
²⁴⁴ Note : Bernard de Clairvaux, Sermones in natali sancti Andreae, II, 7. 
²⁴⁶ Note : Opus imperfectum in Matthaeum, XLIII.
²⁴⁹ Variante : P ignorat qui odio
²⁵¹ Variante : O te (entre tu et deprimis) mq. – Note : Référence à Antoine partagée par la plupart des versions mais non identifiée.
²⁵⁴ Note : Suit une illustration pleine page au v.